সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

Rima Das

অপেক্ষাত আৰু এখন অসমীয়া চিনেমাৰ ,  ৰীমা দাসৰ নতুন অসমীয়া চিনেমাৰ । হয়তো চিনেমা খনৰ নাম হব ' পূৰ্ণ চন্দ্ৰা ' । হয়তো বুলি কোৱাৰ কাৰণ , অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ ( বিত্ত আৰু উন্নয়ণ ) নিগমৰ ৫০ লাখ টকা বাজেটৰ এই চিনেমা খনৰ শেহতীয়া স্থিতি জনোৱা নাই । -- হয়তো ক'ৰোণা সমস্যাৰ বাবে কামবোৰ সময় মতে আগবঢ়া নাই ! আৰু এটা কথা ' হঠাৎ চিত্ৰৰসিকৰ বাবে চৰ্চা 'ৰ বিষয় হোৱা ( ২০১৭ চনত ) ৰীমা দাসে চিনেকৰ্ম কৰি আহিছে প্ৰচাৰ মাধ্যমৰ আতৰত থাকি , নিৰৱে । চিনেকৰ্মী গৰাকী চৰ্চালৈ আহিছিল ২০১৭ চনত , তৃতীয় পৰিচালনা ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ ' ৰে , দেশ - বিদেশৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ জয় কৰাৰ পিছত । ২০১৭ চনত টৰোণ্টো আন্তৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱৰ পৰা চিনেযাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিল ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ '-এ । মুলতঃ পৰিচালনাশৈলী যান্ত্ৰীকতা মুক্ত বাবে , ৰূপালী গল্পটো নিৰ্মল গাওঁ এখনলৈ ৰূপান্তৰ হোৱা বাবে 'চিনেমা বিশ্ব 'ত চৰ্চাৰ বিষয় হৈছিল , চিত্ৰৰসিকৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছিল চিনেমা খনে । বিশেষকৈ আকৰ্ষণ কৰিছিল  Visual appeal -এ । এগৰাকী  সমালোচকে লিখিছিল --  '  Rim Das' Film Is Not A Masterpiece, It's A Miracle ' আন এগৰাকীয়ে লিখিছিল -- '  Village Rockstars’ film review: This unsentimental underdog story is a visual poem about Assam . ' -- এনে ধৰণৰ আৰু কেইবাটাও লেখা পঢ়াৰ  পিছত চিনেমা খনৰ প্ৰতি আমাৰ আগ্ৰহ বাঢ়িছিল । আৰু যেতিয়া চিনেমা খনৰ দৰ্শক হৈছিলো , অনুভৱ কৰিছিলো -- সচাকৈয়ে চিনেমেটিক চমক । কাৰিকৰী ত্ৰুটি অৱশ্যেই আছিল ; কিন্তু গল্গ কোৱাৰ বিশুদ্ধতাৰ ওচৰত  নিস্প্ৰভ কাৰিকৰী ত্ৰুটি । চিনেমা খন দেশ -  বিদেশৰ প্ৰায় ৮০ খন চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত প্ৰদৰ্শিত হয় । চিত্ৰৰসিকক সন্তুষ্ট কৰাৰ লগতে   ৪৪টা বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয় , ভিন্ন চলচ্চিত্ৰ মমোৎসৱৰ ভিন্ন শিতানত ।  আৰু এটা উল্লেখ্য দিশ হ'ল  চিনেমা খনে লাভ কৰে  ৬৫তম ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা , শ্ৰেষ্ঠ চিনেমাৰ শিতানত । ১৯৮৭ চনত জাহ্নু বৰুৱাৰ পৰিচালনাৰে  নিৰ্মিত ' হালধীয়া চৰায়ে বাওধান খায়'ৰ পিছত শ্ৰেষ্ঠ চিনেমাৰ  স্বৰ্ণ কমল পোৱা  দ্বিতীয়  খন অসমীয়া চিনেমা ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ ' । ৰীমা দাসে শ্ৰেষ্ঠ সম্পাদনা, ভণিতা দাসে শ্ৰেষ্ঠ শিশু শিল্পী আৰু মল্লিকা দাসে শব্দ গ্ৰহণৰ শিতানত ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা লাভ কৰে । আৰু আন এক বিশেষ সফলতা --  অস্কাৰলৈ ভাৰত চৰকাৰৰ আধিকাৰীক প্ৰবিষ্টি লাভ কৰা  ( প্ৰথম অসমীয়া ) চিনেমাৰ তালিকাভুক্ত হয়  । আৰু  এটা কথা অৱশ্যেই উল্লেখ কৰিব লাগিব -- 'ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ ' ৰীমা দাসৰ , কেবল ৰীমা দাসৰ চিনেমা । কেমেৰা চলোৱাৰ পৰা সম্পাদনালৈ -- চিনেমা খনৰ প্ৰতিটো দিশ চম্ভালিছে ৰীমাই । আনকি   কোনো পেশাদাৰী অভিনেতা নোহোৱাকৈ ,  কেৱল গাঁৱৰ ল'ৰা ছোৱালীক কেমেৰাৰ সন্মুখত অভিনয় কৰাই চিকুৱেন্স নিৰ্মাণ কৰিছিল । নিৰ্দিষ্ট বাজেট নাছিল । কম বাজেটত , দীৰ্ঘ সময় লৈ সম্পূৰ্ণ কৰিছিল ৮০ মিনিট দৈৰ্ঘৰ চিনেমা খন ।

'  ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ'ৰ দৰ্শক হোৱাৰ পিছত স্বাভাবিকতে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিছিলো ৰীমা দাসক । অভিনেত্ৰী হোৱাৰ মন আছিল । অভিনেত্ৰী হোৱাৰ মন লৈ মুম্বই পাইছিল । অভিনয়ৰ পাঠ লৈছিল ।  নাটকত অভিনয় কৰিছিল ।  পৃথ্বি থিয়েটাৰত মুন্সী প্ৰেমচন্দৰ "গোদান" অভিনয় কৰিছিল । কেইখন মান নাটকত অভিনয় কৰাৰ পিছত অনুভৱ কৰিছিল -- ' নহব , মোৰ  পেছা অভিনয় ! -- অসম্ভব ! ' কছু দিন পিছত অনুভৱ কৰিলে -- 'মোৰ দ্বাৰা চিনেমা সম্ভব হব পাৰে ! ' সেই সময়ত ৰীমাক  সত্যজিৎ ৰায়, শ্যাম বেনেগাল  , মাজিদ মাজিদি আদিৰ চিনেকৰ্মই আকৰ্ষণ কৰিছিল , প্ৰেৰণা দিছিল । সেই সময় চোৱাত নিৰ্বাচিত চিনেমা ( চাইছিল ) অধ্যয়ণ কৰিছিল আৰু ' মেকিং ' বুজিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল । আৰু সেই সময়ত কেইবাগৰাকীও দক্ষ ভাৰতীয় চিনেকৰ্মীৰ সৈতে চিনেচৰ্চাৰ সুযোগ পোৱা বুলি জনা যায় । আৰু এদিন অভিজ্ঞতাৰে 'চিনেমা ' শিকি মুম্বইৰ পৰা অসমলৈ উভতি আহে । লগত লৈ আহে এটা কেমেৰা  , চিনেমা বিষয়ৰ কেইখন মান গ্ৰন্থ । আৰু এদিন নিজৰ জন্ম গাওঁ ছয়গাৱত চিনেমাৰ কাম আৰম্ভ কৰে । একমাত্ৰ সহযোগী  ভগ্নী মল্লিকা দাস ।  



ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছৰ পূৰ্বে ৰীমা দাসে চুটি চিনেমা 'প্ৰথা '  আৰু  ' অন্তৰ্দৃষ্টি ' (২০১৬) নামৰ অসমীয়া চিনেমা এখন পৰিচালনা কৰিছিল । কব পাৰি এই দুই চিনেকৰ্মৰে ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ'ৰ বুনিয়াদ নিৰ্মাণ কৰিছিল । আৰু ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ'ৰ বুনিয়াদত ঠিয় হৈ  কলম - কেমেৰাৰে ৰচনা কৰিছিল  ' বুলবুল কেন ছিং ' (২০১৮) ।  চিনেযাত্ৰা আৰম্ভ হয় টৰেণ্ট' আন্তৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত । ৬৬সংখ্যক আন্তৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা ( শ্ৰেষ্ঠ অসমীয়া চিনেমা শিতানত ) ৰ লগতে স্বভাবিকতে দেশ - বিদেশৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত কেইবাটাও বঁটা লাভ কৰিছে , প্ৰদৰ্শন হৈছে । কিন্তু চিত্ৰৰসিকে ' ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ'ৰ দৰে প্ৰশংসা কৰাৰ বাট বিছাৰি নাপালে ।

সংযোজন :  ৰীমা দাসৰ জন্ম ১৯৮২ চনত , কামৰূপ জিলাৰ ছয়গাঁৱত ।  মধ্যবিত্ত পৰিয়ালৰ শিক্ষক পিতৃৰ সন্তান  ৰীমাই  প্ৰাথমিক শিক্ষা ছয়গাঁৱত শেষ  কৰি  গুৱাহাটীৰ কটন কলেজৰ পৰা  স্নাতক ডিগ্ৰী ,   পুণে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা সমাজ শাস্ত্ৰ বিষয়ত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে। আৰু বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগৰ ৰাষ্ট্ৰীয় যোগ্যতা পৰীক্ষা (National Eligibility Test, NET)-ত উত্তীৰ্ণ হয় । কিন্তু ' অভিনয় '-এ মুম্বাইলৈ টানি  নিয়ে । -- ৰীমা দাসক চলচ্চিত্ৰ কৰ্মৰ বাবে ২০১৮ চনত অসম ডাউনটাউন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পঞ্চম সমাৱৰ্তন অনুষ্ঠানত  সন্মানীয় ডি.লিট ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰে । কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈ ৰাজ্যিক মুক্ত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ তৃতীয় সমাৱৰ্তন উৎসৱতো ৰীমা দাসক ডক্টৰেট ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰে ।  ইয়াৰোপৰি ২০১৮ চনত জিকিউ (GQ) আলোচনীয়ে ৰীমা দাসক আন এক সন্মান দিয়ে  ৫০ গৰাকী প্ৰভাৱশালী যুৱ ভাৰতীয়ৰ  তালিকাত ৰাখি ।

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...