সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

২০২৪: নতুনৰ বাটত ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰ

নতুন চিন্তাৰে, ন-প্ৰজন্মক মনত ৰাখি নাট প্ৰযোজনা কৰাৰ বাহিৰে গত্যান্তৰ নাই ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ। কাৰণ স্পষ্ট-- বজাৰ চিন্তা, বজাৰ সফলতা ভ্ৰাম্যমাণৰ নাট্যযাত্ৰাৰ মূল মন্ত্ৰ। এই কথা অস্পষ্ট নহয়-- থিয়েটাৰ মানেই নাট্যশিল্প; কিন্তু ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ নাট্যচিন্তা বজাৰ কেন্দ্ৰীক। এই কথা মনত ৰাখি ক'ব লাগিব ২০২৩-২৪ নাট্যবৰ্ষটোৰ সফল প্ৰযোজনা-- কহিনুৰৰ 'এ বি চি ডি' (নাট্যকাৰ: মৃদুল চুতীয়া), ৰাজমুকুটৰ 'ব্ৰহ্মচাৰী'  (নাট্যকাৰ: ৰাজদ্বীপ), ৰাজতিলকৰ 'অৰ্ধনাৰী' (নাট্যকাৰ: চম্পক শৰ্ম),  বৃন্দাবনৰ 'প্ৰভুভক্ত', অভিনন্দনৰ 'নৰ্তকী নন্দীতা' (নাট্যকাৰ: প্ৰণৱ বৰুৱা), নয়নতৰাৰ 'একলব্য' (নাট্যকাৰ: সমৰেন্দ্ৰ বৰ্মন),

আৱাহনৰ 'অৰ্দ্ধাংগিনী', হেঙুলৰ 'চকু', সূৰ্যৰ 'মোৰ কেচুৱাই কান্দিছে', ইতিহাসৰ 'কেপ্তেইন অৱিনাশ', ৰুদ্ৰাক্ষৰ 'মাজৰাতিৰ মমতাজ' (নাট্যকাৰ: অভিজিৎ ভট্টাচাৰ্য)। এইকেইখন নাট্যদল কেইটাৰ 'বজাৰ'ত প্ৰথম স্থানত থকা নাটক। এই তথ্যত এটা দিশ স্পষ্ট-- যিমানেই নেতিবাচক চৰ্চা নহওক কিয়, আজিৰ তাৰিখতো ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ নাট্যকাৰ সকলৰ ভিতৰত শীৰ্ষত অভিজিত ভট্টাচাৰ্য। প্ৰাপ্ত তথ্য মতে, চলিত বৰ্ষতকৈ অহা নাট্যবৰ্ষত অভিজিতৰ নাটকৰ সংখ্যা বাঢ়িব, ভিন্ন নাট্যদলত মঞ্চস্থ হ'ব ২৫ খন নাটক। চলিত নাট্যবৰ্ষত চৰ্চাত থকা-- 'কাৰাগাৰত কলিজা' আৰু 'ৰূদ্ৰপ্ৰিয়া'ৰ নাট্যকাৰ প্ৰশান্ত মেনা, 'খলনায়কৰ খং'-ৰ নাট্যকাৰ ধ্ৰুবজ্যোতি শৰ্মা, মৃদুল চুতীয়া, চম্পক শৰ্মা আদি নাট্যকাৰৰ নাটকো অহা নাট্যবৰ্ষত ভিন্ন নাট্যদলত মঞ্চস্থ হ'ব; কিন্তু নাটকৰ সংখ্যা অভিজিৎ ভট্টাচাৰ্যৰ আধাও নহয়। 

আমাৰ ধাৰণাত চলিত নাট্যবৰ্ষত ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ শ্ৰেষ্ঠ নাটকৰ তালিকা খন এনে ধৰণৰ হ'ব-- 'অৰ্দ্ধাংগিনী', 'এ বি চি ডি', 'আঁকৰী তই পগলা মই'। --এইনাটক তিনি খন দক্ষিণ ভাৰতৰ বা বলিউডৰ চিনেমাৰ জনপ্ৰিয় ধাৰাৰ নহয়, ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ-- শিপাৰ ওচৰৰ, নিজা শৈলীৰ। আৰু নাটক তিনি খন দৰ্শকে, নাট্যৰসিকে আদৰি লৈছে। 

চলিত বৰ্ষটোত এই কেইটা দিশ স্পষ্ট-- দৰ্শকৰ আসনত তৰুণ প্ৰজন্মৰ সংখ্যা কম, ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ নিজা শৈলীৰ নাটকহে দৰ্শকে পছন্দ কৰিছে, নতুন নাট্যকাৰৰ জন্ম হোৱা নাই, নতুন অভিনেতা-অভিনেত্ৰী আভিনয় ক্ষমতাৰে চৰ্চালৈ অহা নাই, অভিনয় আৰু প্ৰযোজনাত প্ৰস্তুতি পৰাশৰ অপ্রতিদ্বন্দ্বী, পৰিকল্পনাৰ অভাৱত বা মাধ্যমটোত দখল নথকা প্ৰযোজকৰ বাবে কেইবাটাও নাট্যদলত খেলিমেলি স্পষ্ট হৈছে। খেলিমেলিৰ বাবে কেইবাটাও নাট্যদল বন্ধ হৈছে (থিয়েটাৰ ভাগ্যদেৱীৰ দৰে নাট্যদলে আধাতে নাট্যযাত্ৰা সামৰাটো নাট্যবৰ্ষটোৰ দুখৰ খবৰ), বন্ধ হোৱাৰ বাটত। আনহাতে যাত্ৰাৰ বাবে সাজু হৈছে নতুন-নতুন নাট্যদল।

চলিত নাটবৰ্ষটোত চৰ্চাত থকা অভিনেতে-অভিনেত্ৰীৰ তালিকা খন এনেধৰণৰ-- প্ৰস্তুতি পৰাশৰ, মৃদুল ভূঞা, কৃষ্ণমণি নাথ, চম্পক শৰ্মা, সঞ্জীৱ শৰ্মা, উৎপল দাস, কাজল শৰ্মা, ৰাতুল দাস, প্ৰাঞ্জনা দত্ত। 

চলিত নাট্যবৰ্ষটো বিশ্লেষণ কৰিলে এই দুটা দিশ স্পষ্ট ৰূপত দেখা যায়-- এই প্ৰজন্মৰ নাট্যৰসিকক সন্তুষ্ট কৰাৰ বাট মুকলি নকৰিলে "ভ্ৰাম্যমাণৰ বজাৰ'ত সমস্যা বাঢ়িব। এয়া প্ৰথমটো দিশ। দ্বিতীয়টো দিশ-- প্ৰযোজকৰ আকাল। প্ৰযোজনাৰ বাবে নাটকৰ্মী সকল আগবাঢ়ি নাহিলে ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰৰ বাট চমু হ'ব। নাট্যগতি দ্ৰুত নহব। 'মালিক'ৰ ভ্ৰাম্যমাণ থিয়েটাৰে এই প্ৰজন্মৰ বাবে যে নতুন বাট কাটিব নোৱাৰে, এয়া খাটাং। (নলবাৰী, যোৰহাট, পাঠশালা, গুৱাহাটীৰ ১২৬ গৰাকী 'দৰ্শক'ৰ মতা-মতক গুৰুত্ব দি চৰ্চা কৰা হৈছে।) প্ৰকাশ: অসমীয়া খবৰ ১/১/২০২৪

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...