সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

২০২৪: বছৰটোৰ প্ৰথম খন অসমীয়া চিনেমা

নতুন বছৰটোৰ প্ৰথম খন অসমীয়া চিনেমা চালোঁ। মৰিগাঁও জিলাৰ বঘৰাস্থিত ঐতিহ্যমণ্ডিত কইনা কন্দা শিলৰ পটভূমিত নির্মিত 'কইনা কন্দা শিল'। কিংবদন্তিৰ ৰূপালী গল্প। ৬০০ বছৰৰ আগৰ আখ্যান। মুখে মুখে চলি আহিছিল। এসময়ত গৱেষকে ছপা মাধ্যমলৈ অনা, দৃশ্য, শ্ৰব্য ("কইনা কন্দা শিল" এতিয়া আকাশবাণী গুৱাহাটীৰ ইউটিউব চেনেলতো উপলব্ধ)

মাধ্যমতো চৰ্চা হোৱা লোকগাঁথাটো এনেধৰণৰ-- বঘৰা ৰাজ্যৰ ৰজাৰ দিপলিপ ৰাজকুমাৰীৰ লগত বিবাহ কৰ্ম সম্পন্ন কৰি মায়ং ৰাজ্যৰ ৰজাৰ ৰাজকুমাৰে ওভতাৰ সময়ত কাল ধুমুহা আহিছিল। শিলাবৃষ্টি,  কাল-ধুমুহাৰ পৰা ৰক্ষা পোৱাৰ বাবে দৰা কইনাৰ সহিতে দৰাঘৰীয়া লোকসকলে শিলৰ চেপাত আশ্ৰয় লৈছিল; কিন্তু ৰক্ষা নপালে। শিলে হেঁচি ধৰাত মৃত্যু হয়। সেই কৰুণ দুৰ্ঘটনাৰ পাছৰে পৰা শনিবাৰ আৰু মঙলবাৰে ৰাজকুমাৰ-ৰাজকুমাৰীৰ কৰুণ বিননি সেই স্থানৰ পৰা ভাঁহি আহে বুলি কোৱা হয়। আৰু কোৱা হয় (চিনেমা খনত এই কৈছে  মৰিগাঁৱৰ নিৱাসী ১০৫ বছৰীয়া শিলোকী বৰদলৈক নিৰ্মাণ কৰা চৰিত্ৰ এটাৰ মুখত দিয়া সংলাপেৰে।) নতুনকৈ বিয়াত বহিব লগা কইনাৰ ববে সাজৰ লগতে আ-অলংকাৰ নিজেই প্ৰকট হয় বুলি। চিনেমা খনত ৬০০ বছৰৰ আগৰ কাহিনী ভাগ দেখুৱাইছে ফ্লেছ-বেকত। (ইকভেলী চিনে প্ৰডাকচনৰ বেনাৰত নির্মিত এই চিনেমা খনৰ প্রযোজনা ড° মাইনু দেবীৰ। পৰিচালনা ড° মাইনু দেৱী আৰু ৰমেন বৰাৰ।)

প্ৰথম কথা-- চিনেমাৰ ভাষা প্ৰয়োগ, কেমেৰা ডিজাইন, শব্দ ডিজাইন ইত্যাদিত পৰিচালকে সময় খৰচ কৰা নাই। আমাৰ ধাৰণাত পৰিচালকৰ উদ্দেশ্য-- গল্প কোৱা। গল্প 'সাহিত্যৰ ভাষা'ৰে আগবঢ়াইছে। সুযোগ থকা স্বত্বেও কেমেৰাৰ ভাষা (cinematic language) -ত মন দিয়া নাই বা প্ৰয়োগ কৰা নাই। তেনেদৰে অভিনয়ো cinematic নহয়। চৰিত্ৰই কেমেৰাৰ ফ্ৰেমত সংলাপ কৈ গৈছে, আঙ্গিক অভিনয় শূন্য, চৰিত্ৰৰ সৈতে মিলিব নোৱাৰা দিশটো স্পষ্ট হোৱা অভিনয়। ব্যতিক্ৰম-- মায়ঙৰ ৰজাৰ চৰিত্ৰত কৰা উপকুল বৰদলৈৰ অভিনয়। 

দ্বিতীয় কথা-- কাহিনী লেখকে নিশ্চয় গৱেষণাত সময় খৰচ কৰিছে। চিত্ৰনাট্যকাৰে 'কাহিনী অনুভৱ'ত সময় খৰচ নাই; আৰু চিনে অনুভৱো কম। ফলত 'চিনেমা' নহৈ 'কেমেৰাত বন্দী নাটক' হৈ থাকিল।

তৃতীয়তে-- চিনেমা খন বজাৰ চিন্তাৰ আঁতৰৰ, চিনেমাৰ বাবে চিনেশিল্প বুলিয়ো ক'ব নোৱাৰি। কেতিয়াবা 'চিনেমা' কেৱল পৰিচালকৰ বাবে পৰ্যায়ত থাকে, এনে চিনেমাক 'চিনেমাৰ বোজা' বুলি কোৱা হয়। --নোৱাৰি, তেনে পৰ্যায়ৰ চিনেকৰ্ম বুলিয়ো ক'ব নোৱাৰি 'কইনা কন্দা শিল'ক। 

এনেদৰে ক'ব পাৰি নেকি-- কেবল এটা কাহিনী কোৱাৰ বাবে 'কইনা কন্দা শিল'!

চতুৰ্থতে, পৰিচালকৰ কৃতিত্ব--, তথ্যচিত্ৰ পৰ্যায়ৰ 'বিষয়বস্তু'ক কাহিনী-চিনেমালৈ ৰূপান্তৰ কৰিছে, তথ্যচিত্ৰৰ অল্প ছাঁ নপৰাকৈ।

চিনেমা খনৰ সৌন্দৰ্য-- ব্যৱহাৰ গীত, গীতৰ চিত্ৰায়ন। কেৱল সৌন্দৰ্য কৰি ৰখা নাই, কাহিনীৰ অংগ কৰিছে, গীতৰ মাজেৰে কাহিনী আগবঢ়াই নিছে।

-------চিনেমা খনৰ

প্ৰযোজক:  মাইনু দেবী

পৰিচালক: ড° মাইনু দেৱী আৰু ৰমেন বৰা

সংগীত: ড° মাইনু দেৱী

চিত্ৰগ্ৰহণ: 

অভিনয়: উপকুল বৰদলৈ, ড° বিমলজ্যোতি বৰদলৈ, কুঁৱৰী শৰ্মা, মিহিৰাম বৰদলৈ, তন্দ্ৰালি মুর্ছনা, হীৰকজ্যোতি কোঁৱৰ, ৰাজীৱ নাথ, দিগন্ত শর্মা, গগন ডেকা, শশীব্রতা বৰদল...

চিত্ৰগৃহলৈ: ৫ জানুৱাৰী

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...