হীৰেন বৰা/১

নাটকৰ মানুহ , চিনেমাৰ মানুহ  হীৰেন বৰা ।             -- ২০০৩  বৰ্ষৰ কোনো এটা নিশা ' অভিনয়ৰ মানুহ' জনৰ সৈতে মোৰ প্ৰথম মুখামুখি । সেই সময়ত মই ' আজি 'ৰ উপ সম্পাদক । দৈনিক কাকত খনৰ সম্পাদক অজিত কুমাৰ ভূঞাৰ নিৰ্দেশ -- এঠাইৰ পৰা আহিব লাগে । নিশা ৯ বাজি গৈছিল । ২ মিনিট মান আগতে শেষ পৃষ্ঠাৰ কাম শেষ কৰিছোহে ! পুৱৰে পৰা লাগি - লাগি সাহিত্য আৰু প্ৰকৃতিৰ পৃষ্ঠা দুটা কৰিছোঁ ! এতিয়া আকৌ ! ' আৰু নোৱাৰিম  ' বুলি কোৱাৰ আগতে ভূঞা ছাৰে কৈছিল -- " বিশেষ কাম নাই ! তুমি যোৱা , তাত ৰাতিৰ আহাৰ খাবা ! আৰু ঘৰলৈ যাবা ! মোৰ গাড়ী খন লৈ যোৱা ! মোক মাতিছিল ! মই যাব নোৱাৰিম ! মোৰ হৈ তুমি যাবা বুলি কৈছোঁ । 

-- যাবা নহয় ? "

 মই নাযাও বুলিব নোৱাৰিলো । ১০ মান বজাত  মহানগৰীৰ নাৰিকলবাৰীৰ নিৰ্দিষ্ট ঘৰটো পাইছিলোঁ । মানুহ ভৰি আছিল ! কেইবা  খনো চিনকি মুখ । অসমীয়া ৰূপালি পৰ্দাৰ বাহিৰৰ - ভিতৰৰ চিনাকি মুখ । স্বাভাবিকতে অসমীয়া  চিনেমাৰ অতীত - বৰ্তমানক  লৈ ব্যস্ত হৈছিলোঁ। সেইদিনা অনুভৱ কৰিছিলোঁ -- অসমীয়া চিনেমাৰ কেইবা গৰাকীও পৰিচালকে নিজে নিজকে ৰাজ কাপুৰ - সুভাষ ঘাইৰ স্থানত ৰাখিছে ! আৰু এনে ' ভাব ' ( অহংকাৰ ) -এ অসমীয়া চিনেমাৰ সমস্যা বঢ়াইছে ! মই হয়তো কঠোৰ ভাবে কৈছিলো -- অসমত 'কথাছবি 'ৰ পৰিচালকৰ আকাল নাই , চিনেমাৰ পৰিচালকৰহে আকাল ! মজাৰ কথা ' সুভাষ ঘাই ' কেইগৰাকীয়ে মোৰ কথাৰ অৰ্থ বুজিয়ে নাপালে ! কথা আৰু বঢ়াৰ আগতে এজনে কৈছিল -- " আপোনাক দাদাই মাতিছে ! সেইফালে , ভিতৰলৈ ! "                                   

 -- ভিতৰত খোৱাৰ আয়োজন !                             " মই হীৰেন বৰা ! " -- খোৱাৰ পাতত প্ৰথমবাৰ মুখা মুখি হৈছিলো হীৰেন বৰাৰ সৈতে । তেতিয়ালৈকে মই জানিছিলো হীৰেন বৰাই অভিনয় কৰে ! টি ভি  ধাৰাবাহিক পৰিচিলনা কৰে , লিখে । কথা প্ৰসঙ্গত কৈছিল , লখিমী থিয়েটাৰতো  অভিনয় কৰিছিল । সেইটো নাট্যবৰ্ষত , যিটো নাট্যবৰ্ষত অসমীয়া চিনেমাৰ তাৰকা বিজু ফুকনে অভিনয় কৰিছিল ।     "চিনেমাৰ কথা চিন্তা কৰি আছো । সহায় কৰিব লাগিব !" -- সেই ৰাতি হীৰেন বৰাই কৈছিল।

-- আৰু তাৰ  পাছত ! -- মাজে - মাজে বহিছিলো ! চিনেমাৰ কথা আগবাঢ়িছিল । আৰু এদিন কৈছিল , চিনেমাৰ বিষয়বস্তু খাটাং -- হাতী আৰু মানুহৰ সংঘাত । নাম ৰাখিছে ' বসুন্ধৰা ' । পৰিচালনা হীৰেন বৰাই নিজে কৰিব । 

"এতিয়া তোমাৰ সহায়ৰ প্ৰয়োজন ! "-- হীৰেন বৰাই কৈছিল ।

  -- প্ৰথম ' সহায় '  সংগীত পৰিচালনা কোনে কৰিব পাৰিব মোৰ ফালৰ পৰা চিন্তা কৰিব লাগে  আৰু ঠিক কৰিব কৰিব লাগে । মই এক মিনিতো চিন্তা নকৰাকৈ তৰালি শৰ্মাৰ কথা কৈছিলোঁ। আৰু এদিন তৰালি শৰ্মাক লৈ গৈছিলোঁ।

 আৰু সংগীত পৰিচালনাৰ দায়িত্ব তৰালি শৰ্মাই লৈছিল। ( কথা প্ৰসঙ্গত হীৰেন বৰাই কৈছিল -- তৰালি ' সংগীত 'ক লৈ সুখী । আৰু পৰিচালক গৰাকীৰ পৰৱৰ্তী চিনেকৰ্মৰো সংগীত সৌন্দৰ্য আছিল তৰালি শৰ্মাৰ সংগীত । )

 -- আহিছোঁ দ্বিতীয় ' সহায় 'লৈ । চিনেমা খনৰ ' খলনায়ক 'ৰ চৰিত্ৰটো যতীন বৰাক লৈ চিন্তা কৰিছে ! মই যতীনৰ সৈতে কথা পাতিব লাগে ! পাতিছিলোঁ । যতীন বৰা মান্তি হৈছিল । কিন্তু শেষ      ' সময় ' ত কি হ'ল নাজানিলো ! চৰিত্ৰটোৰ বাবে নিৰ্বাচন কৰিছিল আন এগৰাকী অভিনেতাক । অৱশ্যে ইমান খিনি জানো -- যতীন বৰাই অভিনয় নকৰাৰ কাৰন ' আৰ্থিক ' নাছিল ।

 -- পৰিচালক গৰাকীয়ে আৰু কৈছিল , চিনেমা খনত সাংবাদিকৰ চৰিত্ৰ এটা আছে । চৰিত্ৰটোই ৰূপালী গল্পটো আগবঢ়াই নিব।-- মই সৌৰভ হাজৰিকাৰ কথা কৈছিলোঁ । সৌৰভ হাজৰিকাৰ সৈতে কথা পাতিছিলোঁ । আৰু চৰিত্ৰটোত সৌৰভ হাজৰিকাকে দেখিছিলোঁ। মোৰ পৰা বিচৰা ' সহায় ' সিমানে আছিল ! 

 -- মই ' অসমীয়া প্ৰতিদিন 'ত ব্যস্ত হৈছিলো । ' বসুন্ধৰা 'ৰ খবৰ ৰখা নাছিলো । এদিন ' অসমীয়া প্ৰতিদিন ' লৈ অহা খবৰ এটা সম্পাদনাৰ বাবে হাতত লৈহে জানিব পাৰিছিলোঁ ' বসুন্ধৰা ' সম্পূৰ্ণ । আৰু এদিন চিত্ৰগৃহত চিনেমা খন চাইছিলোঁ, টিকট ক্ৰয় কৰি। প্ৰিমিয়াৰ শ্ব' পাতিছিল। মোক আমন্ত্ৰণৰ প্ৰয়োজন অনুভৱ কৰা নাছিল!

--চিনেমা খনৰ গল্প কোৱাৰ কৌশল , পৰিচালনা শৈলীয়ে মোক সন্তুষ্ট কৰিব পৰা নাছিল । মোৰ ধাৰণাত বিষয়বস্তুক চিত্ৰনাট্যকাৰে বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া নাছিল , গল্পকেন্দ্ৰিক গতি দিয়াতহে গুৰুত্ব দিছিল  । দৰ্শকে চিনেমা খন চোৱাৰ  পাছত প্ৰকৃতিক ৰক্ষাৰ বাবে সংঘৰ্ষ কৰা ' নায়িকা 'কহে  মনত ৰাখিছিল । হাতী - মানুহৰ সংঘাত ' নায়িকা 'ৰ সংঘৰ্ষ - দুখৰ ওচৰত নিস্প্ৰভ হৈছিল সু-পৰিকল্পনাৰ অভাৱত । (  দ্বিতীয়তে -- কেমেৰাৰ ভাষাতকৈ সাহিত্যৰ ভাষাক বেছি গুৰুত্ব দিছিল । গতিকে ' নাটক ' বেছি আছিল ।) ফলত ' বিশেষ বিষয়বস্তু ' সাধাৰণ পৰ্যায়ত ৰৈ গৈছিল । [বিষয়বস্তু : হাতী - মনুহৰ সংঘাত । পৰিচালকৰ সাধাৰণ চিন্তা নাছিল ! সেই সময়ত , আজিৰ তাৰিখতো কেৱল অসমৰে নহয় , বিশ্বৰে সমস্যা । চিনেচিন্তা সুপৰিকল্পিত হ'লে ' বসুন্ধৰা ' ( শ্ৰেষ্ঠ অসমীয়া চিনেমাৰ শিতানত )  ৫৭ সংখ্যক  ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ উৰ্ধলৈ গ'ল হেতেন ! বিশ্বৰ চিনেমা হ'ল হেতেন !  (' বসুন্ধৰা -The Earth '  ২০১০ চনৰ চিনেমা ।  ' সুৰভি এন্টাৰপ্ৰাইজ'ৰ বেনাৰত নিৰ্মিত  এই চেনেমা খনত  অভিনয় কৰিছে  বৰষা ৰাণী বিষয়া, সৌৰভ হাজৰিকা, বিষ্ণু খাৰঘৰীয়া ভ্ৰান্তি মেধি  ইফটিকাৰ আদিয়ে।] এই দিশটো হয়তো মই অনুভৱ নকৰিলোঁ হেতেন ! -- যদিহে পৰিচালক হীৰেন বৰাই ৰূপালী গল্পলৈ ৰূপান্তৰ হোৱাৰ পূৰ্বে ' বসুন্ধৰা 'ৰ গল্প আৰু বিষয়বস্তু অনুভৱৰ সুযোগ নিদিলে হেতেন ! 

নিদিলে ' হীৰেন বৰাৰ চিনেচিন্তা ' যে ' হীৰেন বৰাৰ চিন্তা 'ত কৈ দুৰ্বল , সেয়া হয়তো অনুভৱ নকৰিলো হেতেন !

  --  মোৰ  'বেয়া  লগা ' মানেই  চিনেমা এখনৰ মান নিম্ন নহবও পাৰে ! আনৰ কথা বাদ দিলো ! 'বসুন্ধৰা 'ক লৈ পৰিচালক সুখী । প্ৰথম ( চিনেমা ) স্বাধীন পৰিচলনাৰেই ' ৰাষ্টীয় বঁটা '!

 -- সুখী নহব কিয় ? আৰু চিনেমা খনে দেশ - বিদেশৰ কেইবাটাও চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱতো চিত্ৰৰসিকক সন্তুষ্ট কৰাৰ , সন্মান পোৱাৰ খবৰো বিভিন্ন মাধ্যমত দেখিছোঁ , পঢ়িছোঁ । ' স্থনীয় বজাৰ 'ৰ বিফলতাৰ বিপৰিতে নিঃসন্দেহে এয়া সফলতা । আৰু এই সফলতাৰ বুনিয়াদত ঠিয় হৈ পৰিচালক গৰাকীয়ে নিৰ্মাণ কৰিছে -- ' ক্ষোভ ' ( ২০১৭) , ' সীমা : দা আনটোল্ড ষ্টোৰী ' ( ২০১৮ ) , 'বাঁহী ' । ২০১০ চনত প্ৰকাশ পাইছিল মণিকুন্তলা ভট্টাচাৰ্যৰ উপন্যাস ' বাঁহী ' । এই উপন্যাস খন ৰূপালী গল্পলৈ ৰূপান্তৰ কৰিছে হীৰেন বৰাই । ( আগলৈ চিনেমা কেইখন আলোচনা কৰিম)