সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

সতীশ কৌশিক ... হঠাতে উভতি নহা বাটেৰ যোৱা খবৰটো চিত্ৰৰসিক, চিনেকৰ্মীৰ বাবে --বিনা মেঘে বজ্রপাত

কেলেণ্ডাৰ (মিষ্টাৰ ইণ্ডিয়া /১৯৮৭), পাপ্পু পেজাৰ (দীৱানা মাস্তানা /১৯৯৭)-- একোটা হাঁহিৰ ঢৌ। হিন্দী চিনেমাৰ দৰ্শকৰ মনত স্থান লোৱা ইমেজ। 'ইমেজ'ৰ নাম-- সতীশ কৌশিক। হঠাতে, আজি সেই হাঁহিৰ ঢৌ হেৰাই থাকিল, অভিনেতা অনুপম খেৰৰ 'টুইট'ত আহিল দুখৰ খবৰটো-- "जानता हूँ 'मृत्यु ही इस दुनिया का अंतिम सच है!' पर ये बात मैं जीते जी कभी अपने जिगरी दोस्त SatishKaushik के बारे में लिखूँगा, ये मैंने सपने में भी नहीं सोचा था।45 साल की दोस्ती पर ऐसे अचानक पूर्णविराम !! Life will NEVER be the same without you SATISH ! ओम् शांति!" ৬৬ বছৰীয়া চিনেমা নিৰ্মাতা, অভিনেতা গৰাকী এনেদৰে, হঠাতে উভতি নহা বাটেৰ যোৱা খবৰটো চিত্ৰৰসিক, চিনেকৰ্মীৰ বাবে --বিনা মেঘে বজ্রপাত। 
সতীশ কৌশিকৰ প্ৰথম পৰিচয়-- মঞ্চাভিনেতা। আৰু তাৰ পাছত চিনেমাৰ অভিনেতা। মূলতঃ কমেডী চৰিত্ৰত অভিনয় কৰি দৰ্শকৰ মন জয় কৰিছিল। চৰ্চালৈ আহিছিল কেলেণ্ডাৰ-পাপ্পু পেজাৰ (চৰিত্ৰ দুটাত কৰা অভিনয়ৰে।) নামেৰে। 
নেচনেল স্কুল অৱ ড্ৰামা, ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ আৰু টেলিভিছন প্ৰতিষ্ঠানত অভিনয়ৰ শিক্ষা লৈ, অৰ্থাৎ অভিনয়ৰ সম্পূৰ্ণ পাঠ অধ্যয়ণ কৰিহে বলিউদৰ বাটত খোজ দিছিল সতীশ কৌশিকে। " কিৰোৰী মাল কলেজ (দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়) -ত পঢ়ি থকা সময়তে ঠিক কৰিছিলো, মই অভিনয় কৰিম, অভিনয় শিকিহে অভিনয় কৰিম। মোৰ ধাৰণাত যি কোনো কামেই পৰিপাটিকৈ তেতিয়াহে কৰিব পাৰি, যেতিয়া বিষয়টোৰ গণিত-বিজ্ঞান সকলো আয়ত্ব কৰি লোৱা হয়।"
মঞ্চত 'Willy Loman', 'Death of a Salesman' আদি নাটকত কৰা অভিনয়ৰে চৰ্চালৈ অহা কৌশিকে  অভিনয় কৰা চিনেমাৰ তালিকা খন চুটি নহয়। জানে ভি দো ইয়াৰো, ৱ' সাত দিন, মাসুম, উৎসব, কাশ, ঠিকানা, ৰাম লখন, জামাই ৰাজা, আন্দাজ, পযদেশী বাবু, ঘৰৱালি বাহাৰৱালি, হাছিনা মান যায়েগি, চল মেৰে ভাই, কলকাতা মেইল, মিলেংগে মিলেংগে, অতিথি তুম কাব যাওগে, ডাবল ধামাল, ছালাং, থৰ আদি। দেখা যায়-- খলনায়ক আদি চৰিত্ৰটো অভিনয় কৰিছিল কৌশিকে।
১৯৮৭-৮৮ চনৰ কথা। শেখৰ কাপুৰে হাতত লৈছিল এখন বিগ-বাজেটৰ চিনেমা। বনি কাপুৰৰ প্ৰযোজনা। নাম-- "ৰূপ কি ৰাণী চোৰন কা ৰাজা"। সেই সময়ত বনি-শেখৰ বলিউদ বাজাৰত চৰ্চাৰে শীৰ্ষত। "মিষ্টাৰ ইণ্ডিয়া"ৰ সফলতাৰ বাবে। বিৰাট সফলতাৰ বাবে। এই সফলতাৰ বুনিয়াদতে ঠিয় হৈ বনি কাপুৰে আকৌ শেখৰ কাপুৰক আৰু এটা চিনে-পৰিকল্পনাৰ বাবে, পৰিচালনাৰ বাবে অনুৰোধ কৰিলে। মান্তি হ'ল। "মিষ্টাৰ ইণ্ডিয়া"ৰ চিত্ৰনাট্যকাৰ চেলিম–জাভেদক চিত্ৰনাট্য ৰচনাৰ দায়িত্ব দিয়া হ'ল। শেষত চিত্ৰনাট্য লিখিলে জাভেদ আখতাৰে। চিত্ৰনাট্য পৰ্ব শেষ হোৱাৰ পাছত শেখৰ কাপুৰৰ ফালৰ পৰা কোৱা হ'ল-- "মোৰ দ্বাৰা 'ৰূপ কি ৰাণী চোৰন কা ৰাজা' সম্ভৱ নহব!" প্ৰায় কাম আগবঢ়া চিনেমা খনক লৈ বিপদত পৰিল বনি কাপুৰ। আৰু সেই বিপদৰ সময়ৰ সিদ্ধান্ত-- 'ৰূপ কি ৰাণী চোৰন কা ৰাজা' প্ৰথম সহকাৰী পৰিচালক সতীশ কৌশিকে পৰিচালনাৰ দায়িত্ব ল'ব। তেনেদৰেই বলিউদত 'পৰিচালক সতীশ কৌশিক'ৰ প্ৰথম খোজ। ৯ কোটি টকা (সেই সময়ত বিগ বাজেট। সেই সময়ত 'ৰূপ কি ৰাণী চোৰো কা ৰাজা'ৰ লগতে ১০ খন বিগ বাজেটৰ চিনেমা ফ্লপ হৈছিল।) বাজেটৰ চিনেমা খনক বক্স অ'ফিচ বৈতৰণী পাৰ কৰাব নোৱাৰিলে কৌশিকে। প্ৰথম খোজতে পিছল খাইছিল।
চিনে পণ্ডিত সকলে ধাৰণা কৰিছিল-- সতীশ কৌশিক'ৰ পৰিচালক কেৰিয়াৰ ইমানতে ইতি! কিন্তু বিফলতাৰ দুবছৰতে চিত্ৰগৃহলৈ আহিল কৌশিকৰ পৰিচালনাৰে বনি কাপুৰ দ্বিতীয় খন চিনেমা-- "প্ৰেম' (৫ মে’ ১৯৯৫ চন) । কম বাজেটৰ চিনেমা। বক্স-অ'ফিচ চৰ্চাৰ বহু আঁতৰতে ৰৈ যোৱা এখন চিনেমা। 
সফলতাৰ বাটৰ সন্ধানত দক্ষিণ ভাৰতৰ চিনেমাত চকু দিলে কৌশিকে। চিত্ৰনাট্য সাজু কৰিলে  তেলেগু চিনেমা "পবিত্ৰ বন্ধম"ৰ আধাৰত "হুম আপকে দিল মেই ৰেহতে হায়"ৰ (চিত্ৰগৃহলৈ আহিছিল ২২ জানুৱাৰী ১৯৯৯ -ত। ৬.২৫ কোটি টকা বাজেটৰ চিনেমা খনে ব্যৱসায় কৰিছিল  ৩৬.৬৫ কোটি টকা)। এই চিনেমা খনৰ বক্স-অ'ফিচ সফলতাই "পৰিচালক  কৌশিক"ৰ বলিউদৰ দুৱাৰ খন বহলকৈ মেলি দিছিল। পৰিচালনা কৰিছিল-- 'হামাৰা দিল আপকে পাস হ্যায়', 'মুঝে কুছ কেহনা হ্যায়', 'বাধাই হো বাধাই', 'তেৰে নাম', 'ৱাদা', 'ছাদি ছে পেহলে', 'কৰ্জ', 'তেৰি ছং', 'মিলেংগে মিলেংগে', 'গেং অব ঘোষ্ট' আৰু 'কাগজ'। 
(আৰু লিখিম)

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...