সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

নেদেখা বাট /১

সান্ধ্য আইন ! জনতা সান্ধ্য আইন! --এটা ভাইৰাছৰ পৰা ভাৰতৰ জনতাক ৰক্ষা কৰিবলৈ এটা সূত্ৰ বিছাৰি পাইছে! আৰু দেশৰ প্ৰধান মন্ত্ৰী গৰাকীয়ে আহ্বান জনাইছে। বিপুলে আহ্বানক সহাৰি নিদিয়াৰ বাট দেখা নাছিল। বিপুলৰ মনলৈ এবাৰো আহা নাছিল, তাৰ পাছত এনেদৰে যে ঘৰৰ চৰিবেৰৰ মাজত নিজকে বন্দী কৰি ৰাখিব লাগিব। ২২ মাৰ্চ, ২০২০ ৰ পৰা আজিলৈকে।
সেই যে ২২ মাৰ্চৰ দেওবাৰটোৰ আড্ডাটো হেৰুৱাইছিল, তাৰ পাছত আৰু যে কিমানটা আড্ডা হেৰুৱালে!
২২ মাৰ্চটোৰ পুৱাতেই অনুপমৰ ফোন-- "আজি লগ পাম জানো! আহিবা জানো আমাৰ আস্থানালৈ!"
"পুৱা ৭ বজাৰ পৰা ৰাতি ৯ বজালৈ জনতা সান্ধ্য আইন! ৯ বজাৰ পাছত বহিম দিয়া, তোমাৰ ঘৰত।"
--বিপুল, অনুপম, ৰাজ আৰু দুই-তিনি জনে দিনটোৰ কামৰ অন্তত কোনো এজনৰ ঘৰত আড্ডাত বহে। নিতৌ আড্ডা মৰাতো সিহতৰ অলিখিত নিয়ম। দেওবাৰে সিহতৰ আড্ডা বেছি জমে! সেই দেওবাৰটোত নজমিল, সেই যে নজমিল, আজিলৈকে। চীনৰ পৰা অহা ভাইৰাচটোৰ ভয়ত নিজকে ঘৰৰ চাৰিবেৰৰ মাজত বন্দী কৰি ৰাখিছে বিপুলে। 
বিপুলে শুনিছে চীনৰ ৱুহানত মাৰাত্মক ভাইৰাচটোৰ জন্ম। ভাৰতত হোৱা নাছিল! ৩০ জানুৱাৰী ২০২০ ত ভাৰতত এজন মানুহৰ দেহত ভাইৰাচটোৰ উপস্থিতি পোৱাৰ পাছতে হাহাকাৰ লাগিল। সেই যে লাগিল, লাগিলেই, আজিলৈকে।
¥
কি কৰিম! --কি নকৰিম! মনতে ভাবি আৰু কিছু সময় বিছনাতে বাগৰ সলাই থাকিল বিপুলে। 
৩০-৪০ মিনিট...
হঠাতে বিছনাৰ পৰা জাপ মাৰি উঠি বিপুলে সজতনে ৰাখি থোৱা পুৰণা কাকত-আলোচনীৰ দ'মটোৰ ওচৰ পালে। নিজে লিখা আৰু লে-আউট কৰা কাকত-আলোচনী বোৰ ৰাখি থৈছিল, কিবা এৰাব নোৱাৰা টানত। 
--কিমান যে খবৰ, সাক্ষাৎকাৰ আদি চেপা খাই আছে এই কাকত-আলোচনীৰ দ'মত।
¥
বিপুলৰ মনলৈ আহিল সেই বিশেষ দিনটো। আলোচনী খনৰ পৃষ্ঠা দুটা মান লুটিওৱাৰ পাছতে চকুত পৰিল ফটো খন। 
--জুলেন বৰঠাকুৰৰ ফটো।
ডিব্ৰুগড়ৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ জুলেন আহিছিল, গায়ক হোৱাৰ সপোন লৈ।
আৰু আজি! --আজি জুলেন অসমৰ শ্ৰোতাৰ বুকুৰ আপোন।
কিমান বছৰ আগৰ কথা!
--বিপুলৰ ভালদৰে মনত আছে, সেই দিনটো! ১৯৮৪ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ দ্বিতীয়তো শুকুৰবাৰ। গুৱাহাটী কমাৰ্চ কলেজৰ ওচৰতে থকা ৰেষ্টুৰেন্ট এখনত বিপুলৰ অপেক্ষাত আছিল জুলেন।
ধনজিৎ দাসৰ সৈতে গৈছিল বিপুল।
¥
বিপুলে জুলেনক নাজানিছিল। ধনজিতে জানিছিল।
বিপুল যি খন কাকতৰ উপ-সম্পাদক, সেই কাকত খনৰ সাংস্কৃতিক পৃষ্ঠাত লিখিছিল ধনজিতে। এদিন ধনজিতে কৈছিল-- "বিপুলদা, জুলেনক হয়তো আপুনি নাজানিব! ডিব্ৰুগড়ৰ! বি বৰুৱা কলেজত পঢ়ে। বহুত ভাল গায়। এই কেছেটটো লওক, শুনিব! আৰু মোৰ অনুৰোধ, কাইলৈ মোৰ সৈতে জুলেনৰ ঘৰলৈ আপুনি যাব লাগিব। জুলেনে আপোনাক লগ পাব খোজে!" বিপুলে "ঠিক আছে" বুলিছিল। ধনজিতে বিপুলৰ ফালে চাইছিল, একেষাৰতে "ঠিক আছে' বুলি কোৱাত।
"মই জুলেনৰ কথা শুনিছোঁ। আছৰিত হ'ব লগীয়া একো নাই!" --বিপুলে কৈছিল।
¥
একোটাকৈ চিকেন ৰ'ল, কফি একোকাপ লৈ বহিছল-- জুলেনৰ সৈতে বিপুল-ধনজিতে। সংগীতৰ কথা পাতিছিল। "মই অসমতে থাকিব নিবিছাৰোঁ, মুম্বাইলৈ যোৱাৰ মন। যামেই!" --জুলেনে কৈছিল।
¥
ধনজিতে জুলেনৰ ফটো লৈছিল। 
পুৰনি আলোচনী খনত নামটো স্পষ্ট হৈ আছে-- ফটো: ধনজিৎ দাস।
বাহিৰত কাৰোবাৰ খোজৰ শব্দ। "কোন আহিব পাৰে", মনতে ভাবি বিপুলে কোঠাৰ দুৱাৰ খন খুলি দিলে।
মানুহ নহয়, এটা কুকুৰ।
কুকুৰ বা মানুহৰ সন্ধানত থকা এটা কুকুৰ।
--বিপুলৰ মনত কিছু ৰং লাগিল। সংগী লাভৰ। ৰৈ নাথাকি ভিতৰলৈ গৈ বিস্কুটৰ টেমাটো আনি এখন নিজৰ মুখত ভৰালে। আৰু দুখন কুকুৰটোক দিলে।
"খা ভাই! অকলে আৰু কিমান দিন খাম! তোৰ সৈতে বিস্কুট খাই পৰম সন্তোষ পালোঁ। অলপ ৰৈ যাবি নে! দুপৰিয়াৰ সাজলৈ!"
কুকুৰটোই কু-কুৱালে। হয়তো বুজিলে, বিপুলৰ কথা!
বুজা বুলি ভাবিয়ে বিপুলে খোজ আগ বঢ়ালে, ৰন্ধা ঘৰলৈ।

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...