সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

ভূত লেখকৰ আত্মকথা/১

চাৰিও ফালে হাহাকাৰ দেখিছিল বিপুলে।

 "নিয়মীয়া বাৰ্তা" এৰি এখন নতুন দৈনিক কাকতত যোগ দিছিল। কিন্তু কাকত খন কেইটি মান সংখ্যাৰ পাছতে বন্ধ হৈ থাকিল। কোনো নতুন বাটৰ সন্ধান পোৱা নাছিল।

--হাহাকাৰ মন-মগজুত লৈ থাকিয়ো বহু দিনৰ পৰা পৰিকল্পনা কৰি থকা উপন্যাস খনৰ কাম কৰি গৈছিল বিপুলে। 

"জীৱন নদীৰ দুটি ঘাট..." বিপুলৰ মেগা প্ৰকল্প। উপন্যাস। চাৰি বছৰ পৰিশ্ৰম কৰি দুহেজাৰ মান পৃষ্ঠা লিখিছে। দুহেজাৰ পৃষ্ঠাৰ পৰা চাৰিশ মান পৃষ্ঠালৈ কমাব, সম্পাদনা কৰি।

হাতত টকা নাই, তথাপি কাম আগবঢ়াই নিছে বিপুলে। ডিটিপি অ'পাৰেটৰ নিতমৰ সহায়ত। 

দহ হেজাৰ মান টকা বাকী আছে, তথাপি বিপুলৰ আৱেগ অনুভৱ কৰি নিতমে সহায় কৰি গৈছে।

বিপুলৰ আৰ্থিক সমস্যা বাঢ়ি গৈ আছিল। দৈনিক খৰচ, ঘৰৰ ভাড়া ইত্যাদি মিলি বিশ হাজাৰ মান টকাৰ প্ৰয়োজন! উপন্যাস খনৰ কামত ঘুৰোতে আশি হাজাৰ মান টকা খৰচ হৈছিল। জমাৰ যি কেইটা আছিল উপন্যাস খনৰ কামত খৰচ হৈছিল! 

"ছাৰ, আপোনাৰ কিবা সম্পত্তি আছে যদি বিক্ৰি কৰি সমস্যাৰ পৰা মুক্ত হৈ ল'লে নতুন বাট বিছৰাৰ বাবে শিতল মগজুৰে চিন্তা কৰিব পাৰিব।" --এদিন কামৰ মাজতে নিতমে বিপুলক কৈছিল।

"পৈতৃক সম্পত্তি বিক্ৰিৰ কথা ভৱাতোও ভাল কথা নহয় নিতম!"

"ছাৰ, আপুনি বেয়া নাপালে কথা এটা ক'ব পাৰোঁ!"-- প্ৰশ্নবোধক দৃষ্টিৰে চাইছিল নিতমে।

"তোমাক আৰু বেয়া কিয় পাম?"

"আপুনি যে লিখি আছে, উপন্যাস খন, সেই খন বিক্ৰী কৰি দিয়ক।"

"মোৰ প্ৰথম উপন্যাস! কোন প্ৰকাশকে কিনিব!"

"প্ৰকাশকে নহয় ছাৰ! লেখকে!"

--নিতমৰ কথাত মাত হেৰাল বিপুলৰ, সাংবাদিক বিপুল কাশ্যপৰ। সাংবাদিকতাৰ বাটে-ঘাটে ধেৰ কথা শুনে, এনে কথা শুনা নাছিল! 

"ছাৰ, বহুতৰে লেখক হোৱাৰ মন! কিন্তু লিখিব নোৱাৰে। বহুতে বাক্য এটাও লিখিব নোৱাৰে, বহুতে আকৌ এখন উপন্যাসৰ বাবে, এই যে আপুনি এখন উপন্যাসৰ বাবে বছৰৰ পাছত বছৰ পৰিশ্ৰম কৰি আছে, তেনেদৰে পৰিশ্ৰম কৰাৰৰ বাবে সময় বা ধৈৰ্য নাথাকে। তেওঁলোকেই উপন্যাস, গল্প আদি ক্ৰয় কৰে। কেতিয়াবা লিখায়ো লয়। আপোনাক তেনে এজন লোকৰ ঠিকনা দিব পাৰোঁ। যদি আপোনাৰ 'নৈ বৈ যায়' উপন্যাস খন বিক্ৰী কৰি আৰ্থিক সমস্যাৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ মন, মানুহ জনৰ সৈতে কথা পাতিব পাৰে!" --নিতমে কৈ গৈছিল। বিপুলৰ মুখত মাত নাছিল।

"ছাৰ, আপুনি এনে ধৰণৰ ধেৰ উপন্যাস লিখিব পাৰিব! আপুনি, মই চিনি পোৱা বহুতে গল্প, উপন্যাস লিখি বিক্ৰি কৰে। অলপতে আপুনি যে সম্পাদনা কৰি দিছিল 'চীনা শিপা' উপন্যাস খন, সেই খন নন্দনদাই লিখা। এতিয়া দেখিছে আপোনাৰ নামো নাই, নন্দনদাৰো নাম নাই। পাঠকে জানে-- 'চীনা শিপা' ৰক্তিমা চৌধুৰীৰ উপন্যাস, বঁটা লৈছে, সম্বোৰ্ধনা লৈ ঘুৰি ফুৰিছে। এনেদৰে চলি আছে...।" --নিতমে আৰু কৈছিল।

¥

আৰ্থিক হেচা আৰু নিতমৰ কথাৰ হেচাত সপোনৰ উপন্যাস খন বিক্ৰি কৰিবিলৈ নিজকে সাজু কৰিছিল বিপুলে।

--বিপুলক এটা ঠিকনা দিছিল, নিতমে। নামটো শুনা মাত্ৰকে বিপুল আচৰিৎ হৈছিল। 'ঠিকনা'ৰ মানুহ জনক বিপুলে আগৰে পৰা জানিছিল।

¥

কৌশলেৰে, মনত ভয় লৈ 'ঠিকনা'ৰ মানুহজনক কৈছিল বিপুলে। 

কোৱাৰ পাছতহে বিপুলে অনুভৱ কৰিছিল 'ঠিকনা'ৰ মানুহ জনৰ বাবে উপন্যাস এখন ক্ৰয় কৰি নিজৰ নামত ছপোৱাটো যেন গতিনুগতিক কথা।

¥

নিতমক কৈছিল বিপুলে।

নিতমে হাঁহিছিল।

¥

'ঠিকনা'ৰ মানুহ জনৰ বাবেই কৰ্মৰ নতুন বাট দেখিছিল বিপুলে।

¥

আজিহে বিপুলে অনুভৱ কৰিলে, সেই বাটত জীৱন নাথাকে। (ক্ৰমশঃ)

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...