সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

মজ'লী /চিনেচৰ্চা

"মজ'লী" চালোঁ (International Guwahati film fastival 2024 -ত)। এই অসমীয়া চিনেমা খনৰ লেখক-পৰিচালক নৱজ্যোতি বৰা। পৰিচালকৰ প্ৰথম স্বাধীন পৰিচালনা (feature cinema)। প্ৰথম পৰিচালতে পৰিচালকে পৰিপাটি চৰিত্ৰ নিৰ্মাণ, শব্দ (সংলাপ, সংগীত) প্ৰয়োগৰ লগতে "মৌলিক গল্প"ত মন দিছে। এয়া চিনেমা খনৰ প্ৰথমটো ইতিবাচক দিশ। আন এটা ইতিবাচক দিশ-- ৰূপালী গল্পটোৰ "ভূগোল-ইতিহাস" স্পষ্ট কৰাত মন দিছে। 

পৰিচালক নৱজ্যোতি বৰাৰ (আমাৰ ধাৰণাত) প্ৰথম পৰিচয়-- নাট্যকৰ্মী। চৰিত্ৰ নিৰ্মাণ, গল্প কোৱাত (দেখুৱাত) কেইটা মান ছিকুৱেন্সক (বিশেষকৈ পাকিজা বেগমে অভিনয় কৰা দৃশ্য কেইটা) বাদ দি "নাটক"ৰ পৰা "চিনেমা"ক আঁতৰত ৰখাত পৰিচালক সফল।

"চৰিত্ৰ"ৰ মুখত দিয়া সংলাপো "নাটকৰ সংলাপ" হৈ থকা নাই (সৰহ সংখ্যক অসমীয়া চিনেমাৰ এটা দোষ-- সাহিত্যৰ ভাষাৰে সকলো বুজাব বা ক'ব বিছাৰে। অপৰিপাটি, দুৰ্বল সংলাপ প্ৰয়োগৰ ফলত চিত্ৰ ৰসিকৰ বাবে বিৰক্তিকৰ হৈ পৰা অসমীয়া চিনেমাৰ সংখ্যা কম নহয়।)। পৰিচালকে কাহিনীৰ গতিত, সেই খিনিতহে সংলাপ ব্যৱহাৰ কৰিছে, যি খিনিত প্ৰয়োজন, কেমেৰাৰ পৰিপাটি ব্যৱহাৰেৰে। 

--চিনেমা খনৰ কাহিনী নিৰ্মাণ কৰিছে এটা "সচা চৰিত্ৰ"ক কেন্দ্ৰ কৰি। সমাজৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ মজ'লীত বহু বছৰ বাস কৰা ৰজাৰ (চিনেমা খনৰ লেখক-পৰিচালকে যাক ৰজাদা বুলি মাতে। (চিনেমা খন চোৱাৰ আগ মূহুৰ্তত "ৰজাদা"ৰ সৈতে চিনাকী কৰি দিছিল পৰিচালকে।) "কাহিনী"ক কেন্দ্ৰ কৰি। 

মজ'লী এটা সৰু নদীদ্বীপ। বাসিন্দাহীন দ্বীপ। দ্বীপটোত স্থায়ীভাৱে বাস নকৰে, খেতি কৰিবলৈহে যায় দুই একে। ভিন্ন প্ৰজাতিৰ বিষাক্ত সাপ আৰু বাৰিষাৰ পানী সমস্যাৰ বাবে স্থায়ি ভাবে বাস কৰাৰ পৰিবেশ নথকা দ্বীপটোত (ব্ৰহ্মপুত্ৰত) ক্ৰুজিং কৰি থকা বিদেশী দম্পতীয়ে ৰজাক দেখে, আচৰিৎ হয়, জানিব বিছাৰে। "মানুহ"ৰ প্ৰতি ঘৃণা থকা ৰজাক বিদেশী দম্পতীয়ে জানিব পাৰে বহু পৰিশ্ৰমৰ পাছত। অতীতচাৰণত পৰিচালকে দেখুৱাইছে শিক্ষিত হৈয়ো ৰজাই দ্বীপটোত অকলে বাস কৰাৰ "কাহিনী"। 

--কাহিনী মৌলিক; কিন্তু চুই যাব পৰাকৈ কব (দেখুৱাব) পৰা নাই। চুই গৈছে "চৰিত্ৰ"ই। গুনাকৰ দেৱগোস্বামীক লৈ নিৰ্মান কৰা বাবা(ৰাজাৰ দেউতাক)-ৰ চৰিত্ৰটোৰ কথা প্ৰথমে উল্লেখ কৰিব পাৰি। শুখুনাৰ চৰিত্ৰত শশিন্দ্ৰ শৰ্মা, বেউলাৰ চৰিত্ৰত শিল্পী শিখা দেৱী, মিথুনৰ চৰিত্ৰত সিদ্ধাৰ্থ শৰ্মাই কৰা অভিনয়ে কাহিনীক গতি দিছে; কিন্তু ৰূপালী সৌন্দৰ্যলৈ ৰূপান্তৰ হোৱা নাই। ৰূপালী সৌন্দৰ্যলৈ ৰূপান্তৰ হৈছে মন্টু কুমাৰ দাসক লৈ নিৰ্মাণ কৰা ৰাজা চৰিত্ৰটো। ৰূপালী সৌন্দৰ্য বঢ়াইছে সংগীতে। কেমেৰাৰ ভাষা, লোক গীতৰ পৰিপাটি প্ৰয়োগৰ নিৰ্মাণ কৰা "চিনেমেটিক গতি"য়ে একোটা ছিকুৱেন্স বিশেষ স্তৰলৈ লৈ গৈছে পৰিচালকে। পৰিচালকক সহায় কৰিছে সম্পাদক ৰমেন বৰাই।

(আৰু আছে)

মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...