সরাসরি প্রধান সামগ্রীতে চলে যান

ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছ/ চিনচৰ্চা

কি আছে-- "ভিলেজ ৰকষ্টাৰ্ছত"? এটা সৰল কাহিনী, গম্ভীৰ বিষয়বস্তু। কাহিনীৰ কেন্দ্রবিন্দু ধুনু নামৰ এগৰাকী কিশোৰী (চৰিত্ৰটোত নিৰ্মাণ কৰিছে ভনিতা দাসকলৈ)। ধুনুৰ দেউতাক নাই। মাকেই যেন সকলো। 'ছোৱালী হৈয়ো ...' তাই ল'ৰাৰ স'তে ওমলে। ল'ৰাবোৰৰ সৈতে ঘূৰি ফুৰে। তাতেই যেন তাই জীৱনৰ ছন্দ বিচাৰি পায়। লোকে কয়-- ধুনু ছোৱালী, ছোৱালীৰ দৰে আচৰণ কৰিব লাগে। তাইক গাঁৱৰ মহিলাকেইগৰাকীমানে তিৰস্কাৰো কৰে--ছোৱালী হৈ ছোৱালীৰ দৰে নাথাক কিয়! --মাকে কিন্তু সদায় ধুনুৰ পক্ষ লয়। মাকে ধুনুক সাহসী হ'বলৈ কয়, সাঁতুৰিবলৈ শিকায়। মাকে কয়, সাঁতুৰিবলৈ নিশিকা বাবেহে তাইৰ দেউতাক বানত বুৰি মৰিল।

কষ্টৰ বোজা লৈ জীৱনৰ বাটত আগবঢ়া ধুনুৱে এদিন দেখিলে--কেইজনমান ল'ৰাই টেপত এটা জনপ্রিয় গীত বজাইছে; আৰু ল'ৰাকেইজনে থার্মোকলেৰে সাজি লোৱা গীটাৰ-ড্রাম আদি লৈ বজোৱাৰ দৰে আচৰণ কৰিছে। মাকৰ সৈতে ফুৰিবলৈ গৈ দেখা সেই আচৰণে ধুনুক চুই যায়। পিছত তাইয়ো লগৰ ল'ৰাকেইজনমানৰ সৈতে তেনে আচৰণ কৰিব ধৰিলে। আৰু এদিন তাই মাকক ক'লে, তাইক এখন আচল গীটাৰ লাগে। --আৰম্ভ হয় ধুনুৰ সপোন। সপোনৰ লগত আগবাঢ়ে সময়। ধুনু গাভৰু হয়। গাঁৱৰ তিৰোতাসকলে ৰীতি-নীতি পালনৰ মাজেৰে কিছুমান 'পাঠ' দিয়ে। সেই পাঠ আছিল 'গাভৰু ধুনু' সজাত বন্দী হোৱাৰ পাঠ। কিন্তু তাই সজাত বন্দী হৈ নাথাকিল। এদিন মাকে পুৰণি গীটাৰ এখন কিনি আনি ধুনুৰ হাতত দিয়ে। মাকৰ চেহেৰাত গর্ব।

一গীটাৰৰ তাঁৰত ধনুৱে আঙুলি বুলায়। শব্দ হয়। শব্দত সুৰ নাথাকে। সুৰ নথকা সেই শব্দৰ সৈতে তাল মিলাই ল'ৰাহঁতে নাচ আৰম্ভ কৰি দিয়ে। কাহিনীৰ মাজলৈ মুনু নামৰ ছাগলী এটাও আহে। ছাগলীটোৰ সৈতে ধুনুব আত্মিক সম্পৰ্ক চিত্রায়ণ কৰে। কাহিনীত দেখা যায় এবাৰ মাকে মুনু নামৰ এই ছাগলীজনীক বিক্ৰী কৰি এখন গীটাৰ কিনিব নেকি বুলি মাকে প্রশ্ন কৰে, মাকৰ প্রশ্নত ধুনুৱে হাহাকাৰ অনুভৱ কৰে। সেই মুনু এদিন হেৰাই থাকে। এই যে মুনু হেৰাই থাকে, সেইখিনিতে পৰিচালকে কেমেৰাৰ ভাষাৰে হৃদয় চুই যোৱা 'খেল খেলে'। মন-মগজু চুই যোৱা এই ছিকুৱেন্স দর্শকৰ মনত যে সেউজ হৈ থাকিব সন্দেহ নাই।

এতিয়া আহিছোঁ বিষয়বস্তুলৈ। ধুনুৰ 'সপোন'ৰ লগতে চিনেমাখনৰ বিষয়বস্তু বানে গৰকা এখন গাঁও। প্রতি বছৰে খেতি কৰে। প্ৰতি বছৰে গাঁওখন বানৰ কবলত পৰে। 

পানীয়ে খেতি নষ্ট কৰিব বুলি জানিও খেতি কিয় কৰে?--ধুনুব প্রশ্ন। মাকে কয়-- 'কর্মই ধর্ম'। 

কাহিনীৰে বিষয়বস্তু অতি সুন্দৰভাৱে কেমেৰাৰ ভাষাৰে 'আঁকিছে' পৰিচালকে। কোনো এটা ছিকুৱেন্সতে "যান্ত্ৰিকতা"নাই। নিৰ্মল প্ৰাকৃতিক ছন্দ ৰূপালী গল্পটোৰ সৌন্দৰ্য। এই চিনে সৌন্দর্যই হৈছে চিনেমাখনৰ মূল সম্পদ। তেনেদৰে চৰিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিছে বাস্তৱিক অভিনয় (realistic acting)-ৰে। ছয়গাৱৰ (চিনেমা খনৰ পটভূমি) বাস্তৱৰে যেন "চৰিত্ৰ"! (চিনেমা খনত ব্যৱহাৰ কৰা সাহিত্যৰ ভাষা: ছয়গাৱৰ প্ৰচলিত ভাষা।)




শেষত:

পৰিচালক, চিত্ৰনাট্যকাৰ, চিত্ৰগ্ৰহণকাৰী ৰীমা দাস চৰ্চাৰ বিষয় হৈ পৰিছে 'চিনেমাৰ পৃথিৱী'ত। "অস্কাৰ দৌৰ"তো অংশ লৈছে।


প্রযোজক, পৰিচালক, চিত্রগ্রহণ, সম্পাদনা, সংগীতঃ * বীমা দাস, অভিনয়তঃ বনিতা দাস, মানরেন্দ্র দাস, বাসন্তী দাস, বিষ্ণু কলিতা, বিংকু দাস, বলোৰাম দাস, কুলদা কুমাৰ ভট্টাচার্য, চিত্রগৃহলৈ আহিছিল: ২৮ ছেপ্টেম্বৰ, ২০১৮


মন্তব্যসমূহ

Other posts

চিনেবোদ্ধা, চিনেযোদ্ধা আৰু অসমীয়া 'চিনেমা নোচোৱা' সীমান্ত শেখৰ /২

উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? উৎপল বৰপূজাৰী,জাহ্নু বৰুৱা, বিতোপন বৰবৰা, যদুমনি দত্ত, ৰীমা দাসক অসম ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ (বিত্ত আৰু উন্নয়ন) নিগম পৰিসীমিতৰ অধ্যক্ষৰ দায়িত্ব দিব নোৱাৰাৰ কাৰণ কি? ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ চিনেমাৰ অনুভৱ থকা এই নাম কেইটা উদাহৰণ মাত্ৰ। 'চিনেমা' জনা ( নিৰ্মাণ, বজাৰ, মহোৎসৱ ইত্যাদিৰ দখল থকা) লোকৰ আকাল অসমত আছে বুলি নাভাবো। এই কথা স্পষ্ট 'অসমীয়া চিনেমা'ৰ 'উন্নয়ন'ৰ বাবে অসমীয়া চিনেমাৰ লগতে 'দেশ-বিদেশৰ চিনেমা' জানিব লগিব। অধ্যয়ণ কৰিব লাগিব অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে।  ( যদি অধ্যক্ষ গৰাকীৰ কাম কেৱল চহী কৰা, তেতিয়া হ'লে বেলেগ কথা! তেতিয়া আমি জানিব বিছাৰিম-- অধ্যক্ষ গৰাকীয়ে কাৰ নিৰ্দেশত চহী কৰে?) চৰ্চ হৈছে --অধ্যক্ষৰ আসনত বহুওৱা সীমান্ত শেখৰে কোনোবা ইণ্টাৰভিউত হেনো কৈছিল অসমীয়া চিনেমা নাচাওঁ বুলি! যদি এয়া সত্য, স্বাভাবিকতে কব লাগিব --অসমীয়া চিনেমা নোচোৱা অধ্যক্ষ এগৰাকীৰ নেতৃত্বত অসমীয়া চিনেমাৰ উত...

ভূপেন হাজৰিকা, চিনেমা আৰু চিনেমাৰ জাল /৯

Bhupen Hazarika "এৰা বাটৰ সুৰ"-এ চিনে অভিজ্ঞতা দিলে ভূপেন হাজৰিকাক। চিত্ৰৰসিকে ভাল পালে, চিনেমা আলোচকেও প্ৰশংসা কৰিলে-- সেয়াই আছিল প্ৰথম চিনেকৰ্মৰ সুখ। দুখ-- ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰ "সুখ" আশা কৰিছিল, নাপালে। নপোৱাৰ বাবে আছৰিত হৈছিল, চিনেমা খনৰ দৰ্শক হোৱা চিনেমা আলোচক সকলো। কলিকতাৰ আলোচক সকলৰ ওচৰত ভৃপেন হাজৰিকাই নিজৰ মনৰ চিনেসুখ প্ৰকাশ কৰিছিল এনেদৰে-- "ছবি ভাল পোৱা সকলে ভাল পাইছে, আপোনালোকে ভাল পাইছে। আপোনালোকৰ ভাল পোৱাই মোৰ সুখ বঢ়াইছে। আৰু ছবি কৰিবলৈ সাহস দিছে। আৰু ছবি কৰিম। 'এৰা বাটৰ সুৰ'ৰ দৰে নহয়, কিছু বেলেগ। 'এৰা বাটৰ সুৰ'-এ শিকালে, যি শিকালে সেই খিনিৰে বেলেগ কৰিম।" (উৎস: চিত্ৰবাণী, সম্পাদক: গৌৰ চট্টোপধ্যায়) প্ৰথম পৰিচালনাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাছত হাতত ল'লে দ্বিতীয় খন অসমীয়া চিনেমাৰ কাম। ("মোৰ মগজুত খেলালে, মই এখন অসমীয়া ছবি কৰিম। কিন্তু মই কিন্তু নলওঁ। 'এৰাবাটৰ সুৰখন পৰীক্ষামূলক আছিল, কাহিনী নাছিল। গতিশীল সমূহ এটাই বুটলি লোৱা অভিজ্ঞতাখিনিয়েই 'এৰাবাটৰ সুৰ। এইবাৰ মই ক্লাছিক বস্তু, এটা লোৱাৰ কথা ভাবিলোঁ, যিটো গাঁৱ...

গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে?

assamese singer by: Utpal Mena মহাশ্বেতাই গাইছিল-- "অস্ত আকাশৰে সপোন ৰহণ সানি ক্লান্ত লুইতৰে হেঙুলীয়া পানী। বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়, বৈয়ে যায়..." মঞ্চলৈ উঠি আহিয়ে স্বনামধন্য ভাৰতীয় সৰোদবাদক তথা শাস্ত্রীয় সঙ্গীতজ্ঞ আমজাদ আলী খানে কৈছিল, মহাশ্বেতা গীতটো আৰু এবাৰ শুনাবানে? শুনাইছিল। তন্ময় হৈ শুনিছিল সংগীত নক্ষত্ৰই। ২৪ ছেপ্টেম্বৰ। নতুন দিল্লীৰ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ ভৱনত মোৰ ভূপেন হাজৰিকা প্ৰকল্পৰ দ্বিতীয় খণ্ড "Bhupen Hazarika Volume II"  উন্মোচন কৰিছিল সংগীত নক্ষত্ৰ আমজাদ আলী খানে। এই অনুষ্ঠান মুকলি কৰা হৈছিল মহাশ্বেতাই গোৱা "ভূপেন্দ্ৰ সংগীত"টোৰে।  এই যে গীতটো গাইছিল তাৰ আগলৈকে মহাশ্বেতা নামৰ গায়িকা গৰাকীক আমিয়ো জনা নাছিলোঁ। শুনিছিলো মাত্ৰ। ইউটিউবত। কিন্তু ইমান সুন্দৰ সাংগীতিক অনুভৱ কৰা নাছিলোঁ, মঞ্চত "অস্ত আকাশৰে সপোন..." শুনাৰ আগলৈকে। ১৯৫৮ চনতে সুধাকণ্ঠই শব্দ-সুৰেৰে ৰচনা কৰা এই গীতত আকৌ এবাৰ অনুভৱ কৰিছিলোঁ "লুইতৰ অস্ত ৰবিৰ সৌন্দৰ্য", "দুয়ো পাৰে কত মানুহ, কত যে ইতিহাস", "জীৱনৰে দিগন্ত অপাৰ" ইত্যাদি। পাছত মহাশ্বেতাক সুধিছিলোঁ--...

The Seventh String

" The Seventh String by: Utpal Mena "The Seventh String" (দ্যা চেভেন্থ ষ্ট্ৰিং) --নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ চিনেকৰ্ম। চিনেমা খনৰ লেখক বৰ্ষা বাহাৰ। নাট্যকৰ্মী বাহাৰুল ইছলামৰ তনয়া বৰ্ষা বাহাৰে ইংৰাজিত লিখা এটা চুটি গল্প চিনেমা খনৰ শিপা। --চিনেমা খনত লেখক বৰ্ষা বাহাৰ এটা "চৰিত্ৰ'লৈ ৰূপান্তৰ হৈছে, যিটো "চৰিত্ৰ" (নিষ্ঠা কাশ্যপ) চিনেমা খনৰ মূল বিন্দু, যিটো বিন্দুৰ সৰল ৰৈখিক গতিয়ে আকাৰ দিছে এটা কাহিনীৰ। "বাস্তৱবাদ"ৰ ওচৰৰ কাহিনী, বাস্তৱ অভিনয় (realistic acting) -ৰে নিৰ্মাণ কৰা ৰূপালী গল্পৰ। শীৰ্ষ বিন্দু (climax)-ৰ পৰা গতি কৰিছে নিষ্ঠা কাশ্যপ বিন্দুটো। নিষ্ঠাই মৃত্যু বিচাৰিছে। হাতৰ শিৰা কাটি চৰম সিদ্ধান্ত লোৱাৰ চেষ্টা নিষ্ঠাৰ। এই প্ৰথম বিন্দুটো পৰিচালকে ঠিয় কৰাইছে কেমেৰাৰ ভাষাৰে। কাট কাট-- কেইটা মান শ্বটেৰে। চিনেমেটিক কাৰবাৰত --উত্তেজনা। দৰ্শকক ভাবিবলৈ সময় দিয়া নাই। উত্তেজনাৰ মাজত সোমাবলৈ বাধ্য-- দৰ্শক। আৰু যেতিয়া দৰ্শক উত্তেজনাৰ পৰা মুক্ত হৈছে কাহিনীয়ে আকাৰ লৈ গতি কৰিছে। কাহিনীয়ে দৰ্শকক বন্দী কৰিছে। --ৰূপালী গল্পটো আৰম্ভ হৈছে মুম্বাইত। লো...